Rynek farmaceutyczny – skróty i pojęcia, które warto znać

Pojęcia rynkowe – produktowe

Rx (inaczej RP) – leki na receptę
Leki wydawane z przepisu lekarza. Mogą być pełnopłatne bądź refundowane (częściowo lub w całości) przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

RRx – leki na receptę (refundowane)
Leki wydawane z przepisu lekarza. Są refundowane (częściowo lub w całości) przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

NRx – leki na receptę (nierefundowane)
Leki wydawane z przepisu lekarza. Są to produkty pełnopłatne.

LZ – lecznictwo zamknięte
Produkty, które ze względu na właściwości farmakologiczne, sposób podawania, wskazania, innowacyjność albo interes zdrowia publicznego można stosować wyłącznie w lecznictwie zamkniętym, czyli w szpitalach lub sanatoriach.

Non-Rx – produkty wydawane bez recepty
Leki bez recepty (OTC), suplementy diety (SD) i wyroby medyczne (WM).

OTC (ang. Over The Counter Drug) – leki bez recepty
Leki wydawane bez przepisu lekarza (dostępne bez recepty). Kupisz je nie tylko w aptece, ale też np. w marketach.

SD – suplementy diety
To środki spożywcze, których celem jest uzupełnienie niedoborów żywieniowych oraz utrzymanie dobrej kondycji organizmu.

ŚSSP – środek spożywczy specjalnego przeznaczenia
Kategoria żywności przeznaczona dla szczególnej grupy konsumentów, czyli osób wymagających specjalnego postępowania dietetycznego.

K – kosmetyki
Produkty, które mogą wspomagać terapię w przypadku problemów skórnych np. szampony, kremy, balsamy czy toniki – dermokosmetyki (DK). Mogą to być również zwykłe kosmetyki zakupione w aptekach.

WS – wyrób spożywczy
Np. zioła, preparaty na odchudzanie.

WM – wyrób medyczny
Narzędzia, przyrządy i inne artykuły stosowane przede wszystkim w celu zapobiegania, diagnozowania, monitorowania i leczenia chorób.

REC – surowiec farmaceutyczny
Substancje wykorzystywane w celu sporządzania leków recepturowych lub wytwarzania produktów leczniczych na skalę przemysłową.

Pojęcia analityczne

MAT (ang. Moving Annual Total)
Suma danych z ostatnich 12 miesięcy. W obliczeniach MAT stosuje się przesuwające się okno czasowe, które obejmuje ostatnie 12 miesięcy.

Przykład:
MAT dla kwietnia 2023 (MAT_04/2023) to suma wartości od maja 2022 do kwietnia 2023 włącznie.

YTD (ang. Year To Date)
Czas od początku roku kalendarzowego do bieżącego dnia. Okres ten jest wykorzystywany do monitorowania wydatków, dochodów, zysków i strat w trakcie bieżącego roku.

Przykład:
Zakładając, że jest 10 marca 2023, YTD oznacza przedział czasu od 1 stycznia 2023 do 10 marca 2023.

PY (ang. Previous Year)
Pojęcie używane w kontekście porównywania wyników lub danych z analogicznego okresu roku poprzedniego.

Przykład:

• W marcu 2023 PY oznacza dane z marca 2022 roku.
• Dla danych za okres od maja 2022 do kwietnia 2023 włącznie (MAT_04/2023), okres PY będzie oznaczał dane za czas od maja 2021 do kwietnia 2022 włącznie.
• Zakładając, że dzisiaj jest 10 marca 2023 roku, to okres PY będzie oznaczał czas od 1 stycznia 2022 roku do 10 marca 2022 roku

MTD (ang. Month To Date)
Termin, który odnosi się do okresu od początku bieżącego miesiąca do dziś.

Przykład:
Zakładając, że dzisiaj jest 10 marca 2023, MTD oznacza przedział czasu od 1 marca 2023 do 10 marca 2023.

AVG/AVE (ang. Average)
Wartość liczbowa, która określa wartość przeciętną / średnią.

SMA (ang. Simple Moving AverageSMA (ang. Simple Moving Average)
Średnia arytmetyczna wartości z badanego okresu.

WMA (ang. Weighted Moving Average)
Średnia ważona wartości z badanego okresu.

3MMT (ang. Month Moving Total)
Ruchoma suma 3 miesięczna. Suma wartości danych z trzech miesięcy. Gdyby miara wynosiła 4MMT, oznaczałoby to sumę wartości danych z czterech miesięcy.

Przykład:
Zakładając, że dzisiaj jest 10 marca 2023, 3MMT oznacza przedział czasu od 1 grudnia 2022 do 28 lutego 2023 (3 pełne miesiące).

PPG (ang. Previous Period Growth)
Pojęcie, które odnosi się do wzrostu w stosunku do poprzedniego okresu (zazwyczaj miesiąc). Wartość wyrażona w %.

Inne pojęcia

Ex-factory – sprzedaż bezpośrednio od producenta do hurtowni.

Sell-in – sprzedaż z hurtowni do odbiorców pośredniczących w sprzedaży (np. aptek / punktów aptecznych).

Sell-out – sprzedaż detaliczna, odsprzedaż do odbiorcy końcowego, czyli pacjenta.

Podmioty indywidualne – pojedyncze apteki.

Sieci apteczne franczyzowe – to połączenie aptek działających pod marką danej sieci, przy czym ta sieć nie jest właścicielem zrzeszonych aptek. Reguły dotyczące ekspozycji są wymagane, ale nie są tak ścisłe, jak w sieci własnej.

Grupy zakupowe – zrzeszenie aptek, które ma na celu wspólne zamawianie produktów w celu uzyskania lepszych warunków cenowych. Koordynator grupy zakupowej nie ma władzy podejmowania decyzji w imieniu zrzeszonych aptek. Jedna apteka może być w wielu grupach zakupowych.

Sieci apteczne – zawierają apteki, które są własnością jednego podmiotu. Z reguły w aptekach sieciowych ściśle określone są zasady dotyczące ekspozycji towaru.

Sieci apteczne wirtualne – to klasyfikacja wprowadzona przez FarmaProm. Jest to zrzeszenie aptek, działające na zasadzie sieci aptek, przy czym apteki nie są własnością jednego podmiotu. Organizator sieci wirtualnej może podejmować decyzje w imieniu zrzeszonych aptek.

KLIKNIJ TUTAJ, pobierz słowniczek w formie infografiki i miej go zawsze przy sobie!